การแก้ไขสายตาด้วยวิธีพีอาร์เค PRK (Photorefractive Keratectomy)
เป็นวิธีการรักษาสายตาผิดปกติ (สายตาสั้น สายตายาวโดยกำเนิด และสายตาเอียง) ด้วยการลอกผิวชั้นนอกสุดของกระจกตา (epithelium) ออก แล้วฉายเลเซอร์ไปที่เนื้อเยื่อชั้นกลางของกระจกตา โดยไม่ใช้การแยกชั้นกระจกตา ให้ผลการรักษาที่ถือว่าดีเทียบเท่ากับเลสิคได้ในผู้ที่มีสายตาสั้นและเอียงไม่เกิน -6.00 Diopter และผู้ที่มีกระจกตาบางเกินไป ซึ่งไม่สามารถแก้ไขสายตาด้วยวิธีเลสิคได้
ขั้นตอนในการแก้ไขสายตา
ขั้นตอนแรก: หยอดยาชา
ขั้นตอนที่ 2: ลอกผิวกระจกตาที่อยู่ด้านนอกสุดออก ผิวกระจกตาจะมีลักษณะคล้ายผิวถลอก
ขั้นตอนที่ 3: ใช้เทคโนโลยี Excimer Laser ฉายเลเซอร์ไปที่เนื้อกระจกตาส่วนหน้า
ขั้นตอนที่ 4 ใช้คอนแทคเลนส์ปิดกระจกตา
แพทย์จะพิจารณาทำ PRK ในคนไข้ที่สายตาสั้นไม่เกิน -9.00 และเอียงไม่เกิน -5.00 แต่กระจกตาบาง
- มีภาวะตาแห้งกว่าปกติ
- มีประวัติกระจกตาถลอกง่าย
- มีประวัติการลอกหลุดของกระจกตาดำ (Recurrent Erosion)
- มีประวัติเป็นแผลที่กระจกตา ไม่สามารถผ่าตัดโดยวิธีเลสิค หรือ ไอเลสิคได้
- เหตุผลทางอาชีพ เช่น สอบเป็นนักบิน แอร์โฮสเตส ทหาร ตำรวจ
- ผู้ที่มีความโค้งกระจกตาผิดรูปไม่เหมาะที่จะแยกชั้นกระจกตา
ข้อดีของการทำ PRK
- เหมาะสำหรับผู้ที่กระจกตาบาง
- ลดความเสี่ยงในกรณีที่อาจจะแยกชั้นกระจกตาไม่ได้ เช่น ตาเล็ก หรือเบ้าตาลึก
- เป็นการรักษาภาวะสายตาผิดปกติได้อย่างครอบคลุมทั้ง สายตาสั้น สายตายาวโดยกำเนิด และสายตาเอียง อย่างถาวร
- มีโอกาสเกิดผลข้างเคียงน้อย
- ไม่ต้องฉีดยาชา เพียงใช้ยาชาหยอดตา
- ไม่มีการเย็บแผล
- กลับบ้านได้ทันทีหลังการผ่าตัด
- เหมาะสำหรับผู้ที่สอบเป็นนักบิน แอร์โฮสเตส ทหาร ตำรวจ หรือบางอาชีพที่มีความเสี่ยงต่ออุบัติเหตุที่ตา
การปฏิบัติตัวหลังการทำ PRK
- หยอดยาป้องกันการติดเชื้อและน้ำตาเทียมอย่างเคร่งครัดตามคำแนะนำของแพทย์ โดยขณะหยอดยาควรระวังไม่ให้ปลายหลอดสัมผัสที่ตาหรือขนตา
- ควรสวมแว่นกันแดดเมื่อต้องอยู่ในบริเวณที่มีแสงจ้า เพื่อลดอาการเคืองตาและแสบตา และควรสวมแว่นกันแดดเมื่อต้องอยู่ท่ามกลางแสงแดด เป็นเวลาอย่างน้อย 6 เดือนเพื่อลดโอกาสเกิดฝ้าที่กระจกตา
- ควรระมัดระวังอย่าให้น้ำหรือฝุ่นละอองเข้าตา และห้ามขยี้ตาโดยเด็ดขาด ในขณะที่ยังมีคอนแทคเลนส์อยู่ในตา
- หากคอนแทคเลนส์หลุดห้ามนำกลับมาใส่ใหม่ ให้รีบติดต่อเจ้าหน้าที่เพื่อนัดหมายเข้ามารับการใส่คอนแทคเลนส์ชิ้นใหม่ โดยยังคงหยอดยาป้องกันการติดเชื้อและน้ำตาเทียมตามปกติ
- ปิดฝาครอบตาก่อนนอนทุกคืนเป็นเวลา 1 สัปดาห์ เพื่อป้องกันการเผลอขยี้ตาระหว่างการนอนหลับ
- งดการว่ายน้ำและดำน้ำในสระว่ายน้ำเป็นเวลา 2 สัปดาห์ งดการว่ายน้ำและดำน้ำในทะเลเป็นเวลา 3 สัปดาห์
- งดการแต่งหน้าโดยเฉพาะบริเวณรอบๆดวงตาเป็นเวลา 3 สัปดาห์
- ควรมาตรวจตามแพทย์นัดทุก 1 วัน 3-5 วัน 1 สัปดาห์ 1 เดือน 3 เดือน 6 เดือน และ 1 ปี
- หากมีอาการผิดปกติอื่นๆ ควรติดต่อเพื่อรับการรักษาจากแพทย์หรือเจ้าหน้าที่ทันที
อาการที่พบได้ทั่วไปหลังการแก้ไขสายตาด้วยวิธี PRK และวิธีปฏิบัติตัวหลังผ่าตัดด้วยวิธี PRK
อาการหลังการผ่าตัดโดยวิธี PRK วันแรก
- หลังการผ่าตัดโดยวิธี PRK คนไข้จะมีแผลถลอกบริเวณชั้นนอกของชั้นผิวกระจกตา แพทย์จะใส่คอนแทคเลนส์ ไว้เพื่อลดอาการระคายเคืองตา เมื่อยาชาหมดฤทธิ์ คนไข้จะมีอาการระคายเคืองตาอยู่ รวมถึง มีอาการแสบตา น้ำตาไหลมาก ลืมตาไม่ขึ้น ตาสู้แสงลำบาก หลังน้ำตาไหลมากเปลือกตาอาจจะบวมได้อย่างมาก แนะนำให้ลด แสงไฟในที่พักลง และใส่ฝาครอบตา คนไข้ในแต่ละรายจะมีอาการไม่เท่ากันในแต่ละท่าน ถือว่าเป็น อาการปกติ จะมีอาการดังกล่าวประมาณ 3-5 วัน
- หากคนไข้มีอาการเจ็บตา แสบตามาก สามารถใช้เจลเย็นประคบรอบๆตาได้ แต่ระวังอย่าให้น้ำเข้าตา
- คนไข้อาจมีอาการปวดตา สามารถใช้ยาแก้ปวดเพื่อบรรเทาอาการได้ด้วยการรับประทาน Tylenol 500 Mg. 1-2 เม็ด ทุก 4-6 ชั่วโมง หรือ Ultracet ยาแก้ปวดระดับปานกลางถึงรุนแรง 1-2 เม็ด
- คนไข้จำเป็นที่จะต้องใส่ที่ครอบตาในขณะนอนหลับพักผ่อน เป็นเวลา 4-5 วัน เพื่อป้องกันการขยี้ตา เมื่อแพทย์ ถอดคอนแทคเลนส์ออกแล้ว คนไข้ก็ไม่จำเป็นต้องใส่ที่ครอบตาอีก และสามารถล้างหน้าได้ตามปกติ
- ห้ามน้ำเข้าตาจนกว่าแผลจะหายและแพทย์ถอดคอนแทคเลนส์ออกให้ (ควรสระผมที่ร้าน โดยป้องกันดวงตา) ให้ใช้ผ้าเช็ดหน้าเช็ดเฉพาะส่วน คนไข้อาบน้ำได้แต่ห้ามน้ำเข้าตา
เช้าวันรุ่งขึ้นของการผ่าตัด – ยังไม่ต้องมาพบแพทย์
- คนไข้เริ่มหยอดยาฆ่าเชื้อ Vigamox หรือ Tobrex ตามแพทย์สั่ง เพื่อป้องกันการติดเชื้อ
- หลังจากหยอดยาฆ่าเชื้อ ให้รอประมาณ 5-10 นาที แล้วหยอดน้ำตาเทียม Vislube เพื่อลดอาการระคายเคือง และสามารถหยอดได้บ่อยครั้งตามต้องการถ้ารู้สึกว่าไม่สบายตา
วันที่ 2 หลังการผ่าตัด – มาพบแพทย์
- แพทย์จะตรวจผิวตาว่า มีการติดเชื้อหรือไม่ การสมานแผลเป็นอย่างไร
- คนไข้โดยส่วนใหญ่ แผลจะปิดสนิทในเวลาประมาณ 3-5 วัน
เมื่อแพทย์ถอดคอนแทคเลนส์ออกให้และแผลปิดสนิทแล้ว เปลี่ยนวิธีใช้ยา ดังนี้
- ให้หยอดยาปฎิชีวนะในวันนั้นเป็นวันสุดท้ายแล้วงดได้ หรือใช้ตามที่แพทย์แนะนำ
- คนไข้สามารถล้างหน้าและโดนน้ำได้ตามปกติในวันรุ่งขึ้น
- เริ่มหยอดยา FML วันละ 4 ครั้ง เพื่อลดอาการมี ฝ้าขาวๆที่กระจกตา
- ยังต้องหยอด Vislube บ่อยๆ อย่างน้อยทุก 2 ชั่วโมงจนถึงก่อนนอน
- เพิ่มน้ำตาเทียมชนิดเจล Vidisic eye gel วันละครั้งก่อนนอน แต่ถ้าตาแห้งมาก แพทย์อาจจะให้หยอดวันละ 4 ครั้ง
- การรับประทาน Vitamin C 1000 mg. วันละครั้งเป็นเวลา 1 เดือน ช่วยให้แผลหายเร็วขึ้น และลดอาการเป็นฝ้าขาวที่กระจกตา
- เมื่อต้องการออกไปที่กลางแจ้งที่มีแสงแดดจัด ให้สวมแว่นกันแดดที่กันแสง UV หรือสวมหมวก เพราะ UV กระตุ้นให้เกิดฝ้าขาวที่กระจกตาได้
- การมองเห็นในสัปดาห์แรก อาจจะยังไม่คมชัดเต็มที่ หรือมองเห็นเป็นภาพซ้อน อันเกิดจากผิวกระจกตาที่เกิดใหม่ยังจัดเรียงตัวไม่เรียบและผิวตายังแห้งอยู่ ในคนไข้บางรายจะมีอาการเหมือนมองผ่านหมอกหรือเลนส์มัวๆไม่ต้องวิตกกังวล เนื่องจากค่าสายตาในช่วงนี้ยังไม่คงที่ ยังมีการปรับเปลี่ยนได้อีก
- เมื่อเข้าไปในที่มีแสงสว่างน้อย เช่น ที่จอดรถ ห้างสรรพสินค้า โรงภาพยนตร์ การมองเห็นอาจแย่ลงได้ จะใช้เวลาในการปรับโฟกัสของตานานกว่าปกติ ดังนั้นจึงควรจัดสภาพแวดล้อมให้มีแสงสว่างเพียงพอในระยะแรก การนี้จะดีขึ้นเรื่อยๆ
- อาจมีภาวะเห็นแสงจากดวงไฟเป็นแสงกระจายจ้าได้เมื่ออยู่ในสภาพแวดล้อมมืดและอาการนี้จะค่อยๆปรับตัวให้ดีขึ้น
ความสำคัญของการตรวจติดตามผลหลังผ่าตัด
- การตรวจสุขภาพตาหลังการทำ PRK 1 วัน และ 1 สัปดาห์ หรือตามแพทย์นัด เพื่อตรวจประเมินว่าแผลจากการทำ PRK ปกติดีหรือไม่ มีการติดเชื้อหรือภาวะแทรกซ้อนหรือไม่
- เพื่อตรวจประเมินผลของค่าสายตาว่าเป็นไปตามแผนการรักษาหรือไม่
- เพื่อตรวจประเมินผลข้างเคียงที่อาจเกิดขึ้นหลังจากทำ PRK หรือบางรายอาจไม่เกิดผลข้างเคียงเลย และติดตามผลว่า อาการดีขึ้นหรือแย่ลงอย่างไร เช่น อาการตาแห้งหลังการผ่าตัด ซึ่งจะเป็นผลข้างเคียงในช่วงระยะแรกๆ สามารถลดอาการหรือบรรเทาอาการได้ด้วยน้ำตาเทียม ตามที่แพทย์แนะนำ ในกรณีที่ ตาแห้งมากๆ สามารถบรรเทาอาการได้ด้วยการอุดท่อน้ำตาเทียม
- ในกรณีที่ตรวจประเมินผลของค่าสายตาแล้ว ไม่เป็นไปตามแผนการรักษา เช่น ผู้เข้ารับการรักษามีปัญหาเกี่ยวกับการใช้สายตาในการดำเนินชีวิตหลังจากทำเลสิค แนะนำให้ค่าสายตาหลังการผ่าตัดคงที่เสียก่อน และใช้เวลาในการติดตามผลเพื่อประเมินค่าสายตาที่แน่นอนก่อนที่จะแนะนำวิธีการรักษาในขั้นต่อไป คือการเติมเลเซอร์ เพื่อปรับแต่งค่าสายตาที่เหลือ ให้ตรงตามวัตถุประสงค์ และแผนการรักษาของผู้เข้ารับการรักษาต่อไป เพื่อผลการรักษาที่แม่นยำ อาจจะต้องมีการนัดตรวจติดตามผลสม่ำเสมอ หรือ บ่อยกว่าผู้เข้ารับการรักษาท่านอื่น
เงื่อนไขการตรวจสุขภาพตาหลังทำ PRK
- อัตราค่าบริการในการผ่าตัด รวมถึงการติดตามผลหลังการรักษา คือ 2 วัน / 4 วัน / 2 สัปดาห์ / 1 เดือน / 3 เดือน / 6 เดือน และ 1 ปี โดยไม่มีค่าใช้จ่าย ( ไม่รวมค่ายาและเวชภัณฑ์ ในกรณีที่ใช้เพิ่มเติมจากยาปกติที่จัดไว้ให้แล้วใน Package )
- ในกรณีที่ผู้เข้ารับการรักษาบางราย มีความจำเป็นต้องเข้ารับการตรวจเพิ่มเติม หรือในกรณีที่แพทย์นัดตรวจติดตามผลเพิ่มเติม ภายในระยะเวลา 1 ปี หลังจากการผ่าตัด ไม่มีค่าใช้จ่ายในการติดตามผล ( ไม่รวมค่ายาและเวชภัณฑ์ )
- ในกรณีที่ผู้เข้ารับการรักษาบางราย มีความจำเป็นต้องการเติมเลเซอร์ ภายในระยะเวลา 1 ปี หลังจากการผ่าตัด ไม่มีค่าใช้จ่ายในการเติมเลเซอร์ (ไม่รวมค่ายาและเวชภัณฑ์ )